Archwiliwch eich Archif- Dyddiadur o’r Rhyfel Byd Cyntaf

Bydd 2014 yn gweld canmlwyddiant y Rhyfel Byd Cyntaf.  Mae Archifau yn hynod o bwysig ar gyfer ymchwilio i mewn i’r Rhyfel Byd Cyntaf, a heb gofnodion fyddai’n amhosib gwybod beth a ddigwyddodd yn ystod y cyfnod 1914-1918.

Yma yn yr Archifdy nid ydym yn gwybod pa fath o gofnodion y byddwn yn eu derbyn o ddydd i ddydd.  Yn fis Gorffennaf cawsom rodd, a chafodd ei ddarganfod mewn eiddo yn Rhuthun, sef dyddiadur a’i hysgrifennwyd yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf.  Mae’r dyddiadur yn dechrau ar y 25ain o fis Medi 1915 ac yn dod i ben ar y 21ain o Dachwedd 1916, mae wedi cael eu hysgrifennu gan Lt COL A.E. Jerman, a wasanaethodd gyda’r Royal Army Medical Corps.  Ni allai’r adneuwr roi llawer o wybodaeth i ni ynglŷn ar eitem, oni bai ei enw ai gatrawd, ychydig iawn a wyddom am yr awdur, a sut ddaeth y dyddiadur i ben i fynnu yn Rhuthun.

Wedi chwilio gwefannau hanes teulu fel ancestry.com a findmypast.co.uk, yr ydym wedi dod o hyd i gerdyn fedal A.E. Jerman, a’i fod yn byw yn Erith, Caint yn 1911, dim ond pedair blynedd cyn i’r Rhyfel Byd Cyntaf dorri allan. Nodir ei alwedigaeth fel ‘Medical Practitioner’, ac iddo gael ei eni yn Sir Ddinbych yn 1873.

Felly pwy oedd Arthur Edward Jerman?  Rydym yn croesawu ymchwilwyr (newydd ac “hen”!), i ddod i ymgynghori a’r dyddiadur i gael gwybod mwy am amser Arthur Jerman yn y Rhyfel Byd Cyntaf a’i gefndir.

A oes gennych unrhyw gofnodion sy’n ymwneud â Sir Ddinbych yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf y byddech yn hoffi i ni gadw ar gyfer y genhedlaeth nesaf i’w hymchwil? Rydym yn apelio am lythyrau, dyddiaduron, ffotograffau, papurau personol a busnes yn ymwneud â phobl a lleoedd Sir Ddinbych yn ystod y cyfnod 1914-1918 i ychwanegu at ein casgliadau. Os oes gennych unrhyw beth yr hoffech gyfrannu, cysylltwch â ni ar 01824 708250 neu e-bostiwch archifau@sirddinbych.gov.uk i drafod.

Tagiau: #archwilioarchifau, Rhyfel Byd Cyntaf